Platforma do zarządzania muzycznymi archiwami została wykupiona przez Harmana (którego właścicielem jest z kolei...
Kolumny głośnikowe: rodzaje i zastosowanie
Kolumny głośnikowe to kluczowy element każdego systemu audio. Wybór odpowiednich kolumn może znacząco wpłynąć na jakość dźwięku i doświadczenie słuchania muzyki czy oglądania filmów. Warto zrozumieć różnice między rodzajami kolumn, ich konstrukcją, układem głośników i rodzajem obudowy. W tym artykule omówimy najważniejsze rodzaje kolumn głośnikowych.

Popularne rodzaje kolumn głośnikowych:
Kolumny Podstawkowe
Kolumny podstawkowe to małe, kompaktowe kolumny głośnikowe, które można umieścić na regale lub stojaku. Najczęściej wyposażone są w dwa głośniki: tweeter, odpowiadający za przenoszenie wysokich tonów oraz woofer reprodukujący niskie i średnie pasmo. Najmniejsze modele półkowych kolumn posiadają pojedyncze przetworniki szerokopasmowe. Są idealne do pomieszczeń o niewielkich rozmiarach i oferują dobry dźwięk przy ograniczonym miejscu. Sprawdzą się zarówno jako samodzielny system stereo, idealnie współpracując z niewielkim wzmacniaczem zintegrowanym i subwooferem aktywnym oraz jako rozszerzenie zestawu kina domowego w charakterze kompaktowych kolumn frontowych lub kolumn pomocniczych (bocznych, efektowych).

Kolumny podstawkowe Wharfedale Diamond 12.2
Kolumny Podłogowe
Kolumny podłogowe, znane również jako kolumny wieżowe, są większe od kolumn podstawkowych. Jak wskazuje ich nazwa, są dedykowane do umieszczenia bezpośrednio na podłodze, a ich głośniki znajdują się na wysokości gwarantującej optymalne rozchodzenie się dźwięku w stronę słuchacza. Dzięki swojej wysokości, większej objętości obudowy oraz niekiedy większej ilości przetworników, odpowiadających za poszczególne pasma dźwięku, mogą generować bogatszy dźwięk i lepiej oddać niskie częstotliwości. To doskonały wybór do większych pomieszczeń. Ten typ kolumn głośnikowych jest chętnie wybierany do zestawów kina domowego w charakterze kolumn przednich (frontowych) lub jako samodzielne głośniki w systemie stereo.

Kolumny podłogowe Fyne Audio F501SP
Kolumny Centralne
Kolumny centralne są często wykorzystywane w systemach kina domowego. Służą do reprodukcji dźwięku dialogów, wokali i innych efektów dźwiękowych związanych ze środkowym oraz wysokim pasmem. Dzięki nim dialogi w filmach są klarowne i zrozumiałe, a głosy wokalistów jeszcze bardziej wyraziste. Podobnie jak kolumny podstawkowe, kolumny centralne wykorzystują przetworniki wysokotonowe oraz średnio-niskotonowe i są dedykowane do umieszczenia na regale, stoliku lub półce w centralnej części systemu audio.

Kolumna centralna Klipsch Reference Premiere II RP-404C
Kolumny Efektowe
Kolumny efektowe, znane także jako surround, są używane w systemach kina domowego, aby stworzyć trójwymiarowe wrażenia dźwiękowe. Dają poczucie, że dźwięk pochodzi z różnych kierunków, co sprawia, że oglądane filmy stają się bardziej immersyjne, a muzyka bardziej przestrzenna.
Jest to niezwykle szeroka kategoria kolumn głośnikowych, obejmująca zarówno klasyczne kolumny podstawkowe, umieszczane z boku lub za słuchaczem), specjalne kolumny bipolarne, generujące dźwięk jednocześnie w dwóch kierunkach, kolumny dipolowe, których przetworniki generują dźwięk naprzemiennie w różnych kierunkach, kolumny naścienne (instalowane na ścianie, często ukośnie w stronę słuchacza) oraz profesjonalne kolumny Dolby Atmos, których zadaniem jest skierowanie dźwięku w stronę sufitu, aby następnie został odbity, tworząc efekt dźwięku pochodzącego znad słuchacza. Ciekawą alternatywą dla kolumn Dolby Atmos są instalowane na suficie głośniki sufitowe, generujące dźwięk bezpośrednio nad słuchaczem.

Kolumny surround Monitor Audio Bronze 6G FX
Subwoofery
Subwoofery to kolumny specjalizujące się w generowaniu niskich częstotliwości. Są niezbędne do uzyskania głębokiego basu oraz wzmocnienia efektów dźwiękowych w filmach i muzyce. Wykorzystują specjalnie dedykowane do tego celu głośniki niskotonowe o dużej mocy i już w połączeniu z parą kolumn podstawkowych potrafią diametralnie zmienić doznania ze słuchanej muzyki. Większość dostępnych na rynku subwooferów do kina domowego to subwoofery aktywne, które posiadają wbudowany, wysokowydajny wzmacniacz mocy, dzięki czemu nie wymagają osobnego wzmacniacza. Lepsze modele subwooferów aktywnych pozwalają na ustawienie częstotliwości odcięcia, umożliwiając dopasowanie odtwarzanego pasma do pozostałych kolumn głośnikowych w systemie audio.

Subwoofer aktywny SVS SB-1000 Pro
Podział kolumn ze względu na układ głośników i konstrukcję zwrotnicy:
Jednodrożne (Full Range)
Kolumny jednodrożne posiadają tylko głośniki szerokopasmowe, najczęściej instalowane pojedynczo w kolumnie, które odpowiadają za cały zakres częstotliwości. Takie rozwiązanie jest proste w konstrukcji i często stosowane w kolumnach podstawkowych.

Jednodrożne kolumny podłogowe Davis Acoustics MV One Master
Źródło: "https://www.davisacoustics.pl/"
Dwudrożne
Kolumny dwudrożne najczęściej składają się z dwóch głośników: niskotonowego i wysokotonowego. Dzięki temu oferują lepszą jakość dźwięku, oddzielając niskie i wysokie częstotliwości. Niektóre modele dwudrożnych kolumn głośnikowych wykorzystują większą ilość przetworników, np. dwa lub trzy niskotonowe, reprodukujące jednocześnie to samo pasmo dźwięku.

Dwudrożne kolumny podstawkowe Argon Audio Alto 5 MK2
Dwu i pół drożne (2.5-drożne)
Kolumny dwu i pół drożne posiadają bardziej złożoną konstrukcję, dzieląc pasma dźwięku na wysokie, średnie i niskie oraz tylko niskie tony. Dlatego najczęściej korzystają z układu dwóch głośników niskotonowych i jednego wysokotonowego, gdzie jeden głośnik niskotonowy odtwarza zarówno niskie i średnie pasmo, a drugi tylko niskie.
Ten układ pozwala na lepsze oddzielenie poszczególnych częstotliwości, sprawiając, że dźwięk staje się bardziej selektywny. Podobnie jak w przypadku kolumn dwudrożnych, kolumny 2.5-drożne mogą posiadać większą ilość przetworników, pracujących w poszczególnych pasmach, np. dwa głośniki niskotonowe zamiast jednego.

2.5-drożne kolumny podłogowe Audiosymptom i6
Trójdrożne
Kolumny trójdrożne zawierają trzy typy głośników: niskotonowe, średniotonowe i wysokotonowe. Instalowana w kolumnie zwrotnica dzieli pasma dźwięku, rozprowadzając je do poszczególnych układów przetworników, z których każdy odpowiada za inne częstotliwości. Dzięki temu 3-drożne kolumny głośnikowe oferują doskonałą reprodukcję dźwięku o szerokim spektrum częstotliwości z wyraźnym rozróżnieniem poszczególnych pasm. Dodatkową zaletą konstrukcji trójdrożnych jest głębsze pasmo basowe, nieosiągalne dla konstrukcji jedno, dwu, a nawet dwu i pół drożnych oraz większa wyrazistość dźwięków w środkowym paśmie.

3-drożne kolumny podłogowe Pylon Audio Diamond 30
Czterodrożne i Pięciodrożne
Kolumny czterodrożne i pięciodrożne to zaawansowane systemy, które dzięki precyzyjnemu podzieleniu pasm do poszczególnych układów przetworników zapewniają jeszcze dokładniejszą reprodukcję dźwięku na całym spektrum częstotliwości. Tego typu konstrukcje pozwalają na wyszczególnienie niskich i bardzo niskich tonów, czy rozdzielenie środkowego pasma na niższe i wyższe częstotliwości. Są rzadko spotykane w systemach kina domowego, ze względu na swoją złożoną i kosztową budowę, częściej stosowane w studiach nagrań i systemach Hi-Fi klasy High-End.

4-drożne kolumny podłogowe Magnat Signature 507
Rodzaje obudowy:
Zamknięta
Kolumny z obudową zamkniętą nie posiadają żadnych dodatkowych otworów wentylacyjnych, co pozwala na precyzyjną kontrolę nad ruchem membrany głośników. Zapewniają dokładny dźwięk z bardziej punktowym niskim pasmem, ale mogą wymagać mocniejszego wzmacniacza do wygenerowania pożądanego poziomu basów. Szczelnie zamknięta obudowa sprawdza się najlepiej w przypadku kolumn centralnych oraz pomocniczych kolumn podstawkowych i surround.

Kolumna centralna Taga Harmony TAV-C
Otwarta
Kolumny z obudową otwartą pozwalają na swobodny przepływ powietrza przez obudowę. Oferują bardziej naturalny i luźniejszy dźwięk, ale wymagają większej przestrzeni oraz zapewniają mniejszą ochronę głośników. Otwarta obudowa kolumn głośnikowych jest raczej niespotykana w systemach kina domowego oraz stereo, natomiast wykorzystuje się ją do produkcji kolumn głośnikowych dla instrumentalistów, np. w kolumnach gitarowych.

Kolumna gitarowa Marshall 1974CX
Źródło: "https://marshall.com/"
Bassreflex
Kolumny z obudową bassreflex posiadają specjalny otwór wentylacyjny lub rurę (tubę) w obudowie, co zwiększa efektywność generowania niskich częstotliwości. Wiele kolumn głośnikowych wykorzystuje większą ilość, specjalnie dostrojonych otworów bassreflex, jak również otwory w formie płaskich szczelin.
Porty bassreflex są idealne do uzyskania głębokiego basu, jednak warto pamiętać, że sposób umieszczenia otworów basowych w kolumnach głośnikowych może ograniczyć możliwości ustawienia kolumn w przestrzeni odsłuchowej. Kolumny z portami bassreflex z tyłu wymagają zachowania dystansu pomiędzy kolumną a ścianą, natomiast w przypadku kolumn w portami na froncie należy unikać ustawiania przedmiotów i mebli bezpośrednio przed kolumną.

Subwoofer aktywny SVS PB-2000 Pro
Podsumowanie:
Wybór odpowiednich kolumn głośnikowych zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar pomieszczenia, rodzaj słuchanej muzyki czy filmów, oraz osobiste preferencje dźwiękowe. Zrozumienie różnych rodzajów kolumn głośnikowych pomaga podjąć dobrą decyzję, aby cieszyć się doskonałym dźwiękiem w swoim domu.
Zdając sobie sprawę z różnic między kolumnami podstawkowymi, podłogowymi, centralnymi, efektowymi, subwooferami, a także z różnymi układami głośników i rodzajami obudowy, możesz dokładnie dobrać kolumny do swoich potrzeb i preferencji dźwiękowych.
Pamiętaj, że jakość źródła dźwięku, odpowiedni wzmacniacz lub amplituner oraz prawidłowe rozmieszczenie kolumn również mają wpływ na ostateczne doświadczenie słuchania.
Ostatnie komentarze